13-04-2022
De gemeente Zutphen ontving gisteravond het rapport over het Joods vastgoed uit handen van professor Wim van Meurs. Hij heeft met een de onderzoeksgroep van de Radboud Universiteit de rol van de gemeente onderzocht in en na de Tweede Wereldoorlog.
De onderzoeksvragen richtten zich op de rol van de gemeente rondom het Joods vastgoed:
- Heeft de gemeente Zutphen zelf panden gekocht van Joodse inwoners?
- Heeft de gemeente Zutphen belastingen geheven over vastgoed van Joodse eigenaren tijdens de periode dat zij niet over dit eigendom konden beschikken?
Conclusies
Professor van Meurs gaf in zijn toelichting aan dat het onderzoek zich richt op en beperkt tot de beantwoording van deze twee vragen. Uit het onderzoek blijkt dat de gemeente Zutphen zelf geen panden heeft aangekocht van Joodse inwoners of stelselmatig belasting heeft geheven over het vastgoed in deze periode. Tegelijk faciliteerde de gemeente wel de onteigening met de uitvoerende diensten zoals de inzet van politie, het leeghalen van panden en opslaan van inboedels. Ook heeft de gemeente nauwelijks hulp geboden aan Joodse inwoners die terugkeerden na de oorlog.
De conclusie dat de twee onderzoeksvragen met ‘nee’ beantwoord kunnen worden, betekent niet dat de gemeente daarmee goed heeft gehandeld. Burgemeester Annemieke Vermeulen benadrukte dat de houding van de gemeente kil was, dat er geen warme hand werd uitgestoken naar de inwoners die dat juist zo hard nodig hadden.
Vervolg
Het rapport werpt licht op een klein stukje van de veel grotere geschiedenis die het leven van veel van onze Joodse inwoners heeft getekend. Tot op de dag van vandaag wordt er nog veel leed gevoeld over de verschrikkingen van die tijd. Tijdens deze avond deelden een aantal nabestaanden hun persoonlijke verhaal. Verhalen die belangrijk zijn om te vertellen. Daarom kondigde de burgemeester ook aan dat er nog een vervolg komt op deze avond, juist omdat het gesprek hierover blijvend moet worden gevoerd:
We gaan goed met elkaar nadenken hoe we dit vervolg kunnen vormgeven. Ik begrijp heel goed dat dit rapport weer herinnert aan alles wat er ook niet is gebeurd en het gemeentebestuur toen heeft nagelaten. En dat het daarom wellicht ook voelt alsof er zaken onaangeroerd blijven, waar men meer van had willen horen. Met dat gevoel willen we zorgvuldig omgaan, daarom nemen we even de tijd om te bedenken in welke vorm dat passend is. We zullen daarbij ook kijken naar mogelijkheden om aan te dringen op meer onderzoek, dat wellicht ook op nationaal niveau moet plaatsvinden.
Rapport online te lezen
Het rapport van de Radboud Universiteit kunt u hier inzien.