We vragen u om zich voor te bereiden op een noodsituatie. Maar wat doet de overheid? Op deze pagina leggen we het uit.
Waarom kunnen hulpdiensten niet altijd direct komen helpen tijdens een noodsituatie?
Bij een acute crisissituatie werken hulpdiensten en gemeenten samen om mensen die in directe nood zijn te helpen. Maar tijdens een grote ramp of crisis zijn alle hulpdiensten zwaarbelast en kunnen ze niet overal tegelijk zijn. Daarom is het belangrijk dat mensen voor zichzelf en elkaar kunnen zorgen.
Waarom moet ik mij voorbereiden? Kan de overheid mij niet helpen in een noodsituatie?
In de eerste 72 uur (drie dagen) van een noodsituatie is er nog veel onduidelijkheid en hulpdiensten kunnen niet overal tegelijk zijn. Maar in die tijd kan de overheid hulp beter organiseren en actuele informatie verspreiden. Goede voorbereiding vraagt actie van iedereen. Van de overheid, van organisaties en van u.
Wat doet Defensie om Nederland veilig te houden?
- Defensie doet er alles aan om oorlog te voorkomen. Daarom investeert het kabinet fors in de krijgsmacht, zodat Defensie ons zo goed als mogelijk kunt beschermen tegen dreigingen van buitenaf. De krijgsmacht staat klaar om te vechten voor Nederland als oorlog dreigt. En helpt in eigen land bij de cyberveiligheid en bescherming van systemen die essentieel zijn voor ons, zoals toegang tot drinkwater.
- Nederland werkt nauw samen binnen de NAVO en EU om Europa te verdedigen en Nederland te beschermen. Ook bondgenoten verhogen de eigen veiligheid en weerbaarheid zodat we samen sterk staan.
- Defensie wordt versterkt met meer mensen en materieel. Er worden bijvoorbeeld meer reservisten aangetrokken. Dat zijn parttime-militairen. En de samenwerking met de defensie-industrie wordt versterkt om ons goed te kunnen bewapenen tegen dreigingen van buitenaf. Ook krijgt Defensie meer ruimte voor militairen om te oefenen en te trainen. Daarnaast neemt Defensie deel aan grote NAVO-oefeningen aan de Oostgrens om te trainen en tegelijkertijd de vijand af te schrikken.
Wat doet Defensie om een oorlog te voorkomen?
- Defensie doet er alles aan om oorlog te voorkomen. Daarom investeert het kabinet fors in de krijgsmacht, zodat Defensie ons zo goed als mogelijk kunt beschermen tegen dreigingen van buitenaf. De krijgsmacht staat klaar om te vechten voor Nederland als oorlog dreigt. En helpt in eigen land bij de cyberveiligheid en bescherming van systemen die essentieel zijn voor ons, zoals toegang tot drinkwater.
- Nederland werkt nauw samen binnen de NAVO en EU om Europa te verdedigen en Nederland te beschermen. Ook bondgenoten verhogen de eigen veiligheid en weerbaarheid zodat we samen sterk staan.
- Defensie wordt versterkt met meer mensen en materieel. Er worden bijvoorbeeld meer reservisten aangetrokken. Dat zijn parttime-militairen. En de samenwerking met de defensie-industrie wordt versterkt om ons goed te kunnen bewapenen tegen dreigingen van buitenaf. Ook krijgt Defensie meer ruimte voor militairen om te oefenen en te trainen. Daarnaast neemt Defensie deel aan grote NAVO-oefeningen aan de Oostgrens om te trainen en tegelijkertijd de vijand af te schrikken.
Kan ik opgeroepen worden als het oorlog wordt?
Sinds 1997 is de opkomstplicht opgeschort. Dat betekent dat dienstplichtigen niet meer worden opgeroepen. Maar in uitzonderlijke situaties kunt de regering besluiten de opkomstplicht te heractiveren, bijvoorbeeld bij een (dreigende) oorlog. De militaire dienstplicht geldt voor iedereen tussen de 17 en 45 jaar.
Wat doet de overheid allemaal om zich voor te bereiden op een noodsituatie?
De ministeries bekijken welke sectoren van essentieel belang zijn en onderzoeken welke stappen gezet moeten worden om hun weerbaarheid te versterken. Dit zijn de sectoren energie, logistiek en transport, telecommunicatie, voedsel- en drinkwatervoorziening, kennisinstellingen en gezondheidszorg.
Op welke noodsituaties bereidt de overheid zich allemaal voor?
De overheid bereidt zich op allerlei noodsituaties voor. Dat kan een (dreigende) oorlog zijn, maar ook klimaatrampen zoals overstromingen of extreme hitte. Het kan ook gaan om dreigingen die ervoor kunnen zorgen dat heel belangrijke systemen uitvallen, zoals de toegang tot drinkwater of elektriciteit.
Om ons voor te bereiden heeft de overheid hulp nodig van inwoners, maatschappelijke instellingen en ondernemers.
Als Defensie al weet wat er gaat komen, waarom kan zij dat dan niet voorkomen?
- Defensie doet er alles aan om oorlog te voorkomen. Daarom investeert het kabinet fors in de krijgsmacht, zodat Defensie ons zo goed als mogelijk kunt beschermen tegen dreigingen van buitenaf. De krijgsmacht staat klaar om te vechten voor Nederland als oorlog dreigt. En helpt in eigen land bij de cyberveiligheid en bescherming van systemen die essentieel zijn voor ons, zoals toegang tot drinkwater.
- Nederland werkt nauw samen binnen de NAVO en EU om Europa te verdedigen en Nederland te beschermen. Ook bondgenoten verhogen de eigen veiligheid en weerbaarheid zodat we samen sterk staan.
- Defensie wordt versterkt met meer mensen en materieel. Er worden bijvoorbeeld meer reservisten aangetrokken. Dat zijn parttime-militairen. En de samenwerking met de defensie-industrie wordt versterkt om ons goed te kunnen bewapenen tegen dreigingen van buitenaf. Ook krijgt Defensie meer ruimte voor militairen om te oefenen en te trainen. Daarnaast neemt Defensie deel aan grote NAVO-oefeningen aan de Oostgrens om te trainen en tegelijkertijd de vijand af te schrikken.
Hoe weet de overheid wat de dreiging in Nederland is?
De overheid bereidt Nederland voor op verschillende soorten noodsituaties. In het ergste geval op een oorlog. In Nederland houden de overheid en veiligheidsdiensten dag en nacht in de gaten welke gevaren er zijn voor onze veiligheid, hoe we ons kunnen beschermen en waar we ons op kunnen voorbereiden.
Waarom besteedt de overheid juist nu veel aandacht aan noodsituaties?
De kans op een noodsituatie of betrokkenheid bij een oorlog neemt toe. Het is niet de vraag of, maar wanneer er iets gebeurt in Nederland.
Er zijn gevaren voor onze veiligheid. Denk aan een digitale aanval van belangrijke systemen of een grote stroomstoring. Maar ook de gevolgen van extreem weer. Zoals een overstroming of langdurige hitte. Als in heel Nederland de systemen uitvallen, kunnen hulpdiensten niet overal tegelijk zijn.
Daarom is het belangrijk dat u zelf ook goed voorbereid bent.
Zijn drones een bedreiging voor Nederland? Hoe weet ik of een drone gevaarlijk is?
Drones kunnen onderdeel zijn van bepaalde militaire dreigingen gericht op Nederland. Dan kunt het een gevaar vormen. Bijvoorbeeld voor de systemen die essentieel zijn voor onze samenleving, zoals toegang tot drinkwater of stroom. Onder andere politie en Defensie beoordelen of een drone gevaarlijk is of niet. Want er zijn ook drones die (al dan niet met een vergunning) hobbymatig of professioneel worden gevlogen. Bij een verdachte situatie wordt u verzocht 112 te bellen. Ook bij een verdachte situatie rondom drones.
Wat voor overlast kan ik ervaren als er oorlog komt?
In tijden van oorlog of verhoogde dreiging verandert onze samenleving ingrijpend. Wat we nu als vanzelfsprekend ervaren - stromend water, elektriciteit, internet en elektronisch betalen, voedsel in de supermarkt - kan dan plotseling onder druk komen te staan of zelfs tijdelijk wegvallen. Dit zijn ingrijpende veranderingen die iedereen zullen raken, en die we niet licht opvatten.
Daarnaast zal ook de aanwezigheid en zichtbaarheid van Defensie toenemen. U kunt meer militaire activiteit ervaren: transporten over de weg, door de lucht of over het water; oefeningen en inzet in stedelijke en landelijke gebieden; meer beweging van materieel, en ook meer geluid overdag én in de avond. Dat kunt als overlast worden ervaren.
Ook kan Defensie in toenemende mate een beroep doen op civiele infrastructuur. Denk aan het gebruik van haventerreinen voor logistieke verplaatsingen, civiele vliegvelden voor het landen en stationeren van bondgenootschappelijke vliegtuigen, en samenwerking met lokale overheden voor het tijdelijk onderbrengen van militairen. Dit vraagt niet alleen om praktische aanpassing, maar ook om bereidheid tot samenwerking op lokaal niveau.
Wij begrijpen dat dit impact heeft. Tegelijkertijd is het belangrijk om te beseffen: in tijden van oorlog doen we een beroep op ons allemaal. Onze veiligheid en vrijheid zijn geen vanzelfsprekendheid, maar iets dat we samen moeten beschermen. Dat vraagt om veerkracht, om aanpassingsvermogen en, vooral, om solidariteit.
Als maatschappij zullen we dan alleen overeind blijven als we elkaar vasthouden en verantwoordelijkheid nemen. Voor onszelf, maar ook voor de ander. De inzet van de krijgsmacht is dan gericht op het beschermen van wat ons dierbaar is. Dat vraagt offers, ook in de vorm van ongemak. Uw begrip en draagkracht zijn geen bijzaak, maar een essentieel onderdeel van onze gezamenlijke weerbaarheid.
Want uiteindelijk verdedigen we niet alleen een stuk grondgebied, maar onze manier van leven.