Waarom is er een onderzoek naar de bestuurlijke toekomst van Brummen?
Kleinere gemeenten, zoals Brummen, hebben steeds meer moeite om hun inwoners goed te blijven helpen. Dit komt doordat er steeds meer taken bij komen, zoals woningbouw, klimaatmaatregelen, opvang van asielzoekers en de overgang naar duurzame energie. Tegelijkertijd krijgen gemeenten verhoudingsgewijs steeds minder geld van het Rijk. Vooral in de zorg stijgen de kosten en is er steeds meer hulp nodig.
Kleinere gemeenten hebben daarnaast ook een kleine organisatie. Veel functies worden door maar één persoon ingevuld. Dat maakt de dienstverlening kwetsbaar. Als zo’n medewerker vertrekt, verdwijnt ook meteen zijn of haar kennis en ervaring.
Wie heeft het initiatief voor dit onderzoek genomen?
De gemeenteraad van Brummen vroeg eind 2023 aan het college om te onderzoeken hoe de gemeente zich in de toekomst het best kan besturen. Daarin zijn verschillende samenwerkingsvormen onderzocht. Het doel is om tenminste de huidige dienstverlening en voorzieningen voor de inwoners te behouden. Namens het college heeft de waarnemend burgemeester van Brummen zich over deze opdracht ontfermd. In april 2025 is besloten dat de gemeente Brummen wordt opgeheven en samen wordt gevoegd met gemeente Zutphen of gemeente Rheden.
Wat is een principebesluit?
Een principebesluit is een politieke denkrichting (nog geen definitief besluit) en kan nog worden veranderd of ingetrokken. Pas als het definitieve herindelingsadvies is vastgesteld en bij het Rijk is ingediend, is het definitief
De gemeenteraad die na de verkiezingen in maart 2026 aantreedt, kan dus het principebesluit opnieuw bekijken. Bijvoorbeeld door nieuwe inzichten uit vervolgonderzoek, een andere politieke samenstelling of veranderde omstandigheden. De nieuwe gemeenteraad beslist dus of het proces doorgaat.
Hoe ziet de planning van de vorming van een eventuele nieuwe gemeente eruit?
Na het principebesluit neemt de nieuwe gemeenteraad in het voorjaar 2026 het besluit om het herindelingsontwerp te maken. Dit is de eerste stap van 'ARHI proces': dit is een Nederlandse wet die de procedure en de gevolgen van het opheffen, instellen en wijzigen van gemeenten regelt. De wet beschrijft hoe gemeentegrenzen kunnen worden aangepast (grenscorrectie) en hoe grotere gemeentelijke herindelingen plaatsvinden, inclusief de financiële aspecten en de overgang van rechten en plichten naar de nieuwe gemeenten.
Wanneer de beide gemeenten dit onderzoek zorgvuldig en voortvarend doorlopen, dan kan er op z'n vroegst op 1 januari 2029 sprake zijn van de start van een mogelijke nieuwe gemeente. Als er vertraging optreedt, kan dat 1 januari 2030 worden. Een nieuwe gemeente start wettelijk altijd op 1 januari.