Bestrijding van de eikenprocessierups

Ja, eiken worden kaal gevreten door de eikenprocessierups. Ze maken wel weer nieuw blad (het zogenaamde Sint Janslot) maar dit blad is gevoeliger voor meeldauw (schimmelinfectie). Na jaren verzwakken bomen en worden ze gevoeliger voor secundaire aantasters (eikenprachtkever en parasieten).

Het biologisch middel (de nematoden) werkt alleen op rupsen. Het middel is slechts 6 uur werkzaam en stopt als er veel UV licht is. Dit betekent dat alle rupsen die op dat moment in de boom aanwezig zijn, worden aangetast door de aaltjes. Gelukkig zijn er maar een aantal soorten die gelijk met de eikenprocessierups in de boom voorkomen. Andere insecten, vogels en zoogdieren merken niks van dit biologisch middel.

We gaan volop aan de slag om op een natuurlijke manier van de eikenprocessierups af te komen, door het zogenaamde natuurlijk evenwicht. Dit betekent dat we het groen en de bermen optimaal inrichten voor dieren die de eikenprocessierups eten. Dit zijn bijvoorbeeld vogels, vleermuizen, gaasvliegen, sluipvliegen, sluipwespen en wantsen.

Een natuurlijk evenwicht is de enige manier om in de toekomst van de jeukrups af te komen.

• We doen een proef met gaasvliegen. Dat zijn natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups. We hangen op een aantal plekken kastjes met gaasvliegen in de bomen en we zaaien kruiden in waar gaasvliegen op leven.
• We hebben op veel plekken vogelhuisjes en vleermuizenkasten opgehangen. Gelukkig helpt de Vogelwerkgroep ons met het ophangen en schoonhouden van de vogelhuisjes.
• We laten klimop bij bomen staan. Daar leven veel vogels, vleermuizen en andere natuurlijke vijanden in.
• We hebben al veel bermen ingezaaid met bloemen en kruiden.
• We planten zoveel mogelijk verschillende soorten bomen door elkaar (niet meer een hele laan met eiken bijvoorbeeld).

In 2019 hebben we ongeveer 200 eiken behandeld met een biologisch middel en we hebben heel veel nesten weggezogen met zogenaamde stofzuigers. Ook hebben we al veel bermen ingezaaid met bloemen- en kruidenmengsels.

Het wegzuigen van nesten helpt niet om het aantal eikenprocessierupsen in de toekomst te verminderen. Het kost wel veel geld. De nesten die weggezogen worden zijn meestal al leeg, waardoor het aantal rupsen niet minder wordt.

We willen juist zorgen dat er in de toekomst minder eikenprocessierupsen komen en dat kan alleen door te zorgen voor een natuurlijk evenwicht.

Jawel, we zetten in het buitengebied volop in om een natuurlijk evenwicht te krijgen.

• In de bermen in het buitengebied waar bomen staan met eikenprocessierupsen, maaien we de bermen tussen de bomen nog maar 1 keer per 2 jaar. Zo blijven kruiden, waarin natuurlijke vijanden van de rups leven, langer staan.
• Na werkzaamheden aan de weg (bermen) zaaien we bermen in met bloemenmengsels die natuurlijke vijanden aantrekken.
• Klimop bij bomen laten we staan (waar dit geen gevaar voor verkeersveiligheid of de conditie van de boom vormt), zodat vogels kunnen nestelen, vleermuizen kunnen verblijven en natuurlijke vijanden gemakkelijker de rupsennesten kunnen bereiken.
• Kale stammen laten we staan (waar mogelijk ivm veiligheid) voor holenbroeders zoals mezen.

De proef met de gaasvliegen gaan we drie jaar lang doen. Op de plekken waar we de gaasvliegen uitzetten kunnen we meten hoeveel eikenprocessierupsen er zijn. Zo kunnen we kijken of er in drie jaar tijd minder rupsen voorkomen.

De gaasvliegen zetten we op 5 plekken uit: een stukje langs de laan naar Eme, Scheperdreef (tussen de Ooyerdreef en de Bieshorstlaan), op het veldje van de Garsenshof, langs de Deventerweg (tussen de Van Dorthstraat en de Van Tillstraat) en bij de natuurspeeltuin aan de Prinses Beatrixlaan.

Nee, we gaan geen linten spannen. Dit doen we niet omdat we onze medewerkers niet onder deze bomen willen laten werken. Bovendien kan het plastic losraken en in de natuur terecht komen en dat willen we niet. Eigenlijk zitten de rupsen in alle eiken dus het is beter om in mei en juni zo min mogelijk onder de eiken te wandelen, fietsen of zitten. Loop liever een blokje om.

We gaan het biologisch middel inzetten op plekken waar de overlast groot is en de openbare ruimte intensief gebruikt wordt door fietsers, spelende kinderen en sporters. We doen dit in de volgende straten:

• Zutphen: Jo Spierlaan, Laan naar Eme, Laan van Neder Helbergen, Deventerweg en Voorsterallee.
• Warnsveld: Oranjedreef, Scheperdreef, Bieshorstlaan en achter Isendoorn College.
• Over de fietsbrug van Warnsveld naar Zutphen.

Om zeker te weten dat u geen klachten krijgt, kunt u het beste een route nemen waar zo min mogelijk eiken staan. We verwachten dat bij de eiken die we behandelen met een biologisch middel, weinig overlast is. De locaties vindt u hierboven.

• Spoel de huid en ogen goed met lauw water.
• Of strip de huid met plakband.
• Niet wrijven of krabben!
• De klachten gaan binnen 2 weken vanzelf over.
• Bel uw huisarts bij oogklachten waarbij spoelen niet helpt.
• Bel direct de huisarts bij steeds dikkere lippen, tong of oogleden en/of benauwdheid.