Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (WKB)

Wilt u gaan bouwen? En blijkt uit de vergunningcheck dat u een kwaliteitsborger moet inschakelen? Hieronder leest u hoe u dit doet.

Lees altijd eerst de pagina Bouwen of verbouwen

De Wet kwaliteitsborging (Wkb)

Sinds 1 januari 2024 is er een nieuwe wet: de Wet kwaliteitsborging (Wkb). Het doel van de wet is om de bouwkwaliteit te verhogen.

Eerst controleerde de gemeente vooraf of een bouwplan aan de regels voldoet. Nu gebeurt dit bij bouwwerken met een laag risico (gevolgklasse 1) door een onafhankelijke partij. Dit noemen we een kwaliteitsborger. U moet zelf een kwaliteitsborger inhuren.

Om welke bouwwerken gaat het?

Bouwwerken zijn verdeeld in verschillende groepen. Dit noemen we gevolgklassen. Hoe groter de gevolgen kunnen zijn als iets misgaat bij de bouw, hoe zwaarder de eisen zijn. De Wkb geldt voor bouwwerken in gevolgklasse 1. Dit zijn bouwwerken met een laag risico. Alleen nieuwbouw valt in gevolgklasse I. Het gaat om:

  • op de grond gebouwde woningen, ook met bijvoorbeeld garage en kantoor aan huis
  • woonboten
  • vakantiewoningen
  • bedrijfsgebouwen van maximaal 2 verdiepingen, ook met een klein kantoor of kleine kantine
  • aanbouwen aan overige gebruiksfuncties van maximaal 2 bouwlagen, bijvoorbeeld een magazijn bij een winkel
  • kleine fiets- en voetgangersbruggen van maximaal 20 meter, die niet over een rijksweg of provinciale weg liggen
  • andere bouwwerken van maximaal 20 meter hoog, zoals masten en antennes.

De volgende bouwwerken vallen niet onder de Wkb:

  • rijksmonumenten, provinciale monumenten en gemeentelijke monumenten
  • bouwwerken waarbij een milieuvergunning of vergunning/melding brandveilig gebruik nodig is
  • bouwactiviteiten waarbij er sprake is van een gelijkwaardige oplossing voor brand- of constructieve veiligheid, inclusief toepassing NEN 6060 en 6079.

Bekijk voorbeelden van verschillende situaties op de factsheet van de VNG.

Wat doet de kwaliteitsborger

De kwaliteitsborger is een onafhankelijke partij die de kwaliteit van een bouwwerk controleert. De kwaliteitsborger controleert voor en tijdens de bouw of het bouwplan voldoet aan de technische bouwregels.

Zo werkt het

Voor bouwwerken in gevolgklasse 1 moet u een aantal stappen volgen.

Stap 1: Nieuw initiatief onder Wkb

U heeft bouw- of verbouwplannen die onder de Wkb vallen. Via de vergunningencheck van het Omgevingsloket controleert u in welke gevolgklasse uw bouwwerk valt.

Stap 2: Vooradvies (niet verplicht)

Maak een afspraak voor een vooradvies als u uw bouwplannen vooraf met de gemeente wilt bespreken. Lees meer over het vooradvies.

Stap 3: Kwaliteitsborger inhuren

U huurt zelf een kwaliteitsborger in. U kunt zoeken in het register instrumenten kwaliteitsborging. Daar vindt u een lijst met kwaliteitsborgers en instrumenten. Een instrument is een goedgekeurde werkwijze die de kwaliteitsborger gebruikt om de bouw te controleren.

De kwaliteitsborger stelt een risicobeoordeling en borgingsplan op. De kwaliteitsborger controleert voor en tijdens de bouw of het bouwplan voldoet aan de bouwtechnische voorschriften.

Stap 4: Bouwmelding indienen

U dient een bouwmelding in via het Omgevingsloket. Hierbij levert u een risicobeoordeling en borgingsplan in. Ook geeft u aan wie uw kwaliteitsborger is.

Lever alle informatie aan waar om gevraagd wordt. Ook levert u het borgingsplan en de risicobeoordeling in die de kwaliteitsborger heeft opgesteld.

U mag niet beginnen met bouwen voordat u een complete melding hebt ingediend. U hoort van de gemeente of uw melding is geaccepteerd of afgewezen.

Ontbreekt er informatie? Dan moet u een nieuwe melding indienen.

Vier weken na het indienen van de melding mag u met de bouw beginnen. Als de bouw niet binnen 1 jaar is gestart, vervalt de melding.

Bijzondere lokale omstandigheden

Omstandigheden die speciaal zijn voor de gemeente Zutphen moeten in de risicobeoordeling en het borgingsplan worden meegenomen. De kwaliteitsborger moet hier aandacht aan besteden. De volgende omstandigheden kunnen een rol spelen bij uw project:

Stap 5: Start bouwwerkzaamheden

Minimaal 2 dagen voor de start van de bouwactiviteiten geeft u via het Omgevingsloket de startdatum van de bouw door.

Stap 6: Controle door kwaliteitsborger

De kwaliteitsborger controleert of aan de bouwtechnische voorschriften wordt voldaan. Als er een reden is, controleert de gemeente of er aan de bouwvoorschriften wordt voldaan. Ook als geen bouwmelding of gereedmelding is ingediend kan de gemeente handhaven. De kwaliteitsborger mag dit niet.

U ontvangt een verklaring van de kwaliteitsborger als het vertrouwen bestaat dat het bouwwerk aan de bouwtechnische voorschriften voldoet.

Stap 7: Controle door gemeente

De gemeente blijft wel betrokken. U moet namelijk een bouw- en gereedmelding indienen bij de gemeente. Ook blijft de gemeente bevoegd gezag. De gemeente kan dus toezicht houden en handhaven als dat nodig is.

Stap 8: Einde van de bouw

Eén dag na het stoppen van de bouw geeft u het eind van de bouw door via het Omgevingsloket. Dit is verplicht.

Stap 9: Gereedmelding

Twee weken voordat u het bouwwerk wilt gaan gebruiken, dient u een gereedmelding in via het Omgevingsloket. Hierbij levert u de verklaring van de kwaliteitsborger in. Ook levert u allerlei gegevens aan over het bouwwerk (het ‘dossier bevoegd gezag’).

Lever alle informatie aan waar om gevraagd wordt. U mag het bouwwerk niet gebruiken voordat u een complete gereedmelding heeft ingediend.

U hoort van de gemeente of uw melding is geaccepteerd of afgewezen.

Stap 10: Gebouw gebruiken

Binnen 2 weken hoort u of de gereedmelding en verklaring van de kwaliteitsborger akkoord zijn door de gemeente. Bij akkoord mag u het bouwwerk in gebruik nemen.

Meer informatie